Menu główne:
Lawenda lekarska
To jedna z najpiękniejszych roślin zielarskich o bardzo przyjemnym zapachu, często spotykana w ogródkach skalnych, a także w uprawie doniczkowej. Lawenda lekarska (Lavandula officinalis L.) jest krzewinką o licznych, sztywnych i rozgałęziających się pędach dochodzących do około 60 cm wysokości. Liście są równowąskie lub lancetowate, pokryte kutnerem o charakterystycznym
srebrzystoszarym zabarwieniu. Na szczytach pędów znajdują się niepozorne kwiaty zebrane w formie kłosa. Najczęściej spotykaną barwą kwiatów jest niebieska, ale występują także odmiany o barwie kwiatów różowych, białych, fioletowych. Rośliny kwitną od czerwca do jesieni, są chętnie oblatywane przez pszczoły. Cała roślina charakteryzuje się silnym, przyjemnym aromatem. Lawenda pochodzi z Persji i Wysp Kanaryjskich i już w starożytności była znana i uprawiana w rejonie basenu Morza Śródziemnego. Nazwa rośliny pochodzi od łacińskiego słowa lavare, co oznacza myć, obmywać.
W starożytnej Grecji i Rzymie używano kwiatów lawendy do aromatyzowania wody do mycia i kąpieli.
Właściwości lecznicze
Główną substancją czynną, zawartą w kwiatach lawendy, jest olejek eteryczny. Lawenda pobudza wydzielanie soków żołądkowych. Działa żółciotwórczo, żółciopędnie, poprawia apetyt i przyspiesza trawienie.
Inne właściwości - to działanie uspokajające.
Lawenda pomaga na bóle głowy, zwłaszcza gdy są wywołane stresem, wzmacnia system nerwowy, pomaga zmniejszyć uczucie niepokoju i ułatwia zasypianie. Jako lek uspokajający można stosować również olejek eteryczny z kwiatów lawendy. Jest on ponadto wykorzystywany do inhalacji w nieżytach jamy ustnej, gardła, nosa i oskrzeli.
Zewnętrznie jest stosowany jako środek przeciwbakteryjny i przeciw grzybiczy. Wchodzi też w skład maści na dolegliwości reumatyczne.
Zastosowanie w kuchni
Jako przyprawę stosuje się liście lawendy (niekiedy i kwiaty), o charakterystycznym intensywnym zapachu i lekko gorzkawym smaku. Dodaje się je do pieczonej
baraniny, dań z królika, zająca i innej dziczyzny, niektórych zup, ryb oraz sałatek.
Zastosowanie w ogrodzie
Lawenda jest wdzięczną rośliną, którą można wkomponować w skalny ogródek, zasadzić jako obramowanie rabatek, a nawet uformować niski żywopłot. Nowe odmiany o kwiatach ciemnoniebieskich, różowych czy białych, dają jeszcze większe możliwości wykorzystania lawendy jako rośliny ozdobnej.
Ponadto odstrasza w ogrodzie mszyce i mrówki, a zasuszona jest znanym środkiem przeciwmolowym. Suszone kwiaty w saszetkach nadają mity zapach w szafie.
opracowano na podstawie artykułu
dr Barbara Frąszczak UP w Poznaniu
