Menu główne:
Na infekcje i depresje
Jesienią i zimą podatni jesteśmy nie tylko na różne infekcje, ale też grożą nam stany apatii, a nawet depresji. Wtedy może pomóc herbatka przygotowana z własnoręcznie zebranych ziół. Owoce berberysu, dzikiej róży, a także bardzo popularne owoce maliny, to surowce zawierające dużo witamin, a więc działające wzmacniająco i podnoszące- odporność organizmu. Podobne działanie ma także ziele mięty, szałwii lekarskiej, tymianku pospolitego i macierzanki ze względu na obecny w nich olejek eteryczny, który wykazuje bardzo silne właściwości bakteriobójcze.
By uniknąć przeziębienia, warto sięgnąć po te surowce i przygotować napój. Mięta szałwia czy tymianek to zioła, które ze względu na intensywny zapach i wyraźny, korzenno-gorzki smak szczególnie nadają się na napar jednoskładnikowy, ale chętnie dodawane są również do mieszanek ziołowych. Przy przeziębieniu lub grypie można dodać odrobinę mięty do herbaty czarnej lub zielonej, albo przygotować mieszankę zawierającą w równych ilościach liść mięty, ziele krwawnika i kwiat bzu czarnego. Jedną łyżkę stołową takiej mieszanki zalewamy wrzątkiem i parzymy około 10 minut pod przykryciem. Można dodać łyżeczkę miodu naturalnego. Na herbatkę rozgrzewającą świetny jest owoc dzikiej róży (duże ilości witaminy C), owoce jeżyny, maliny oraz owoc kopru włoskiego.
W stanach chorobowych z podwyższoną temperaturą warto pić napar z owoców maliny lub jeżyny.
Na układ pokarmowy
Rośliny pomagają też w niedomogach przewodu pokarmowego (nieżyt żołądka, zaparcia). Nieżyt żołądka często powodowany jest przez pospolite błędy dietetyczne (np. nieświeża żywność, za dużo ostrych przypraw, zbyt duże ilości alkoholu), zapalnie mogą działać także niektóre leki przeciwbólowe. W profilaktyce zapalenia (nieżytu żołądka) można zastosować ponad 50 różnych surowców roślinnych, z których wiele uprawia się w ogrodzie. Są to między innymi: liść melisy, mięty i szałwii, kwiaty kocanek piaskowych, nagietka, rumianku i wrzosu, owoce kozieradki i kopru włoskiego, ziele dziurawca, drapacza lekarskiego i tymianku, kłącza i korzenie arcydzięgla, rzewienia i in. Wiele z nich można stosować w formie naparu jednoskładnikowego (np. melisa, rumianek, nagietek, kozieradka, koper włoski) albo w mieszankach.
W nieżytach przewodu pokarmowego, zaburzeniach wydzielania żółci, ale także przy bolesnym miesiączkowaniu można przygotować napar z kwiatów nagietka lekarskiego. Jedną łyżkę wysuszonych kwiatów nagietka zalewamy półtorej szklanki wrzącej wody i trzymamy pod przykryciem 10 minut. Po przecedzeniu pijemy na godzinę przed posiłkiem. Aby uzyskać pozytywne efekty działania, napar ten należy pić 3 razy dziennie. Można również dodać do zaparzania szczyptę szałwii lekarskiej i dziurawca pospolitego.
Inną propozycją na dolegliwości żołądkowe może być mieszanka przygotowana z liści melisy i liści mięty. Melisa ma przyjemny, cytrynowy zapach i znana jest z działania uspokajającego, dlatego stosuje się ją w zaburzeniach żołądka na tle nerwicowym. Ma też właściwości anty- bakteryjne i przeciwwirusowe. Szczególnie polecam napar z mieszanki z suszonych liści, w proporcji 2 płaskie łyżeczki mięty i 1 płaska łyżeczka melisy. Herbatkę tę po zalaniu wrzątkiem, należy odstawić pod przykryciem na 20 minut i pić po przecedzeniu. Ma ona działanie rozkurczowe i lekko uspokajające. Na wzdęcia dobry jest napar z połowy łyżeczki rozdrobnionego kminku z dodatkiem łyżki koszyczków rumianku lub ziela majeranku. Mieszankę zalać szklanką wody i podgrzewać na wolnym ogniu przez 30 minut. Zaleca się pić po obfitych posiłkach.
Na zaparcia poleca się około 30 ziół, które mogą pomóc. Większość z nich to rośliny ze stanu naturalnego, ale są też takie, które rosną w ogrodach (owoce bzu czarnego, jarzębiny, kminku, ziele dziurawca, korzeń rzewienia). W oficjalnym obrocie farmaceutycznym znajduje się wyjątkowo dużo preparatów na tę przypadłość, co świadczy o powszechności jej występowania. Ponieważ gotowe herbatki są na ogół dość drogie, coraz chętniej przygotowujemy je we własnym zakresie, sięgając np. do znanych starych receptur. Jedną z nich, o której ks. Kneipp pisał, iż stosowały ją z dobrym skutkiem tysiące cierpiących, chciałabym tutaj przypomnieć. W skład tej mieszanki wchodziły owoce kopru włoskiego, szyszkojagody jałowca, nasienie kozieradki i liście aloesu. Wszystkie rozdrobnione składniki mieszano, a następnie 1 łyżkę ziół zalewano 1/4 litra zimnej wody i gotowano przez 15 minut, cedzono i spożywano na ciepło lub zimno, wieczorem przed snem.
O działaniu uspokajającym
Ciekawe są propozycje ziół i mieszanek ziołowych o właściwościach łagodnie uspokajających. Jedną z najpopularniejszych ziołowych herbatek wpływających kojąco na nasze nerwy i poprawiających nastrój, jest oczywiście napar z melisy.
Podobne właściwości ma napar z dziurawca i szyszek chmielu. Z działania łagodnie uspokajającego znane są także kwiaty lawendy wąskolistnej, kwiaty i owoce głogu, korzeń arcy- dzięgla lekarskiego i wiele innych. Mamy więc tutaj duże pole do popisu. Aby ukoić stargane nerwy, możemy przygotować mieszankę zawierającą liść melisy (40 g), koszyczki rumianku pospolitego (30 g), kwiaty głogu (100 g) i lawendy (40 g) oraz korzeń arcydzięgla (20 g). Zioła wymieszać, rozdrobnić i przechowywać w ciemnym miejscu, a w razie konieczności zalać 1 łyżkę tej mieszanki 1 szklanką wody, łagodnie ogrzać do wrzenia, po czym gotować pod przykryciem 3 minuty.
Po tym czasie wywar odstawić na 15 minut.
Pić 2-3 razy dziennie, najlepiej przed posiłkami
Herbatki witaminizujące
Godne polecenia są także herbatki tzw. witaminizujące, zwiększające odporność organizmu.
Aby uzupełnić niedobory witamin lub stosować je profilaktycznie, można przygotować mieszankę owoców berberysu z owocami dzikiej róży i maliny (w stosunku 1:1). Półtorej łyżki tej mieszanki zalać wrzątkiem i gotować powoli pod przykryciem przez 2 minuty, odstawić na 15 minut. Przecedzić i wypić. Odporność organizmu zwiększy herbatka z ziół: w równych ilościach zmieszać kwiat nagietka lekarskiego, ziele skrzypu polnego, kłącze pokrzywy zwyczajnej i ziele drapacza lekarskiego. Pół łyżki tej mieszanki zalewa się w termosie 2 szklankami wrzątku. Herbatkę można pić już po godzinie.
Najlepiej pić ją między posiłkami, 3 razy dziennie, po 1/2 szklanki, jako środek wzmacniający, zwiększający odporność organizmu i regulujący różne czynności narządów wewnętrznych.
opracowano na podstawie artykułu
dr Wiesława Rosłon, SGGW